Uvod u albinizam
Šta je zapravo albinizam?
Pojam albinizam se odnosi na grupu naslednih oboljenja koja se manifestuju hipopigmentacijom, tj.smanjenjem ili potpunim odsustvom pigmenta melanina,što je rezultat mutacije gena zaduženog za biosintezu pigmenta melanina. Nedostatak se može manifestovati samo u očima ili pored očiju na koži i kosi, odnosno nepravilnosti melanina mogu da uključuju melanocite u koži,folikulu kose i očima.
Albinizam kod ljudi
Svi tipovi albinizma kod ljudi manifestuju se i nepravilnostima i oštećenjima optičkog sistema. Problem se javlja u povezivanju retine oka sa mozgom i u nedovoljnom razvoju dela retine koji je zadužen za jasan i oštar vid i koji se naziva fovea. Usled ovih problema javljaju se nistagmus, stabizam i smanjena oštrina vida.
Ovo stanje je nasledno i istraživanjima je pokazano da je nasleđivanje kopije gena koji ne funkcioniše pravilno uzrok za pojavu albinizma,a uz to su primećene i mutacije čak 12 različitih gena u različitim tipovima albinizma.
Istaknute su dve glavne forme albinizma:
1.OCA – uključuje melanogenski sistem kože i oka
2.OA – uključuje samo produkciju melanina u oku.
Čak 10 tipova OCA I 4 OA su označene kod ljudi i sve sa sobom nose poremećaje u optičkom sistemu.
Albinizam kod ljudi
Albinizam kod životinja
Albinizam je zapaženi i kod sisara, ptica, reptila, vodozemaca, riba, mekušaca i insekata. Iako se smatrao retkim albinizam je uočen kod skoro svih vrsta kičmenjaka. Jedna od mnogih zanimljivosti je da su i sijamske mačke albini.Takodje miševi, zečevi, hrčci koji se koriste u laboratorijama za različite eksperimente su najčešće albino životinje. Životinje sa albinizmom uočavane su i posmatrane još od vremena Karla Linea, negde oko 1900. Godine.
Albino životinje pokazuju i pozitivne i negativne reakcije na njihove karakteristike koje su uslovljene albinizmom.
Kod sisara albinizam nastupa kada jedinka nasledi jedan ili više mutiranih gena od oba roditelja što rezultuje problemom u sintezi melanina koji im određuje boju kože, krzna i očiju.
Melanin kod sisara i ostalih životinja ima dvojaku ulogu. Prvu da pruža zaštitu od štetnog sunčevog zračenja i da razvija vid, a drugu da utiče na razvoj delova oka poput očnih mišića, očnih nerava i zenice.
Životinje koje ne pripadaju sisarima takođe mogu imati albinizam ali ne moraju biti potpuno bele jer imaju sposobnost da kao nadoknadu za melanin luče druge pigmente. Nemaju sve bele životinje albinizam pa se kao definitivni dokaz prisustva albinizma kod životinja koriste krvni sudovi koji su kod normalnih životinja prekriveni pigmentom dok se kod životinja sa albinizmom vide i daju njihovim očima roze ili plavu boju..
Albinisam kod životinja
Preživljavanje sa albinizmom?
Životinje sa albinizmom prolaze kroz ogromne poteškoće u prirodi. Albinizam predstavlja ogroman problem kada je u pitanju lov, pronalaženje partnera, sposobnost kamuflaže što ih čini jako ranjivima i podložnim opasnosti. Sa druge strane postoje istraživanja po kojima je predatorima trebalo toliko vremena da uhvate albino životinje koliko im je trebalo da uhvate one normalne boje.
Kod mnogih vrsta ptica kao što su pingvini i gavrani istraživanja su pokazala da ukoliko imaju albinizam ove životinje imaju problema sa pronalaženjem partnera za parenje. Druge jedinke iste vrste su ih odbijale usled nedostatka krzna ili specifičnih šara koje su posedovale.
IZVORI:
- Encyclopedia of Marine Mammals(Second edition), 2009
- Clinics in dermatology
- McCardie,H.(2012)Albinism in wild vertebrates
- Pigment cell research Carl J Witkop Jr.,Richard A. King.
- www.albinism.org
- Neurocutaneus diseases 1987
- www.sciencedirect.com
