Hericium erinaceus – magično lekovita gljiva

Lekovite gljive su postale primamljiva tema u svetu otkako je otkriveno da sadrže brojna biološki aktivna jedinjenja, poput polisaharida, proteina, lektina i dr. koja obećavaju mnoštvo terapeutskih svojstava.

Prvo otkriveno aktivno jedinjenje izolovano je iz plodonosnog tela vrste Boletus edulis, 50-ih godina prošlog veka. Ričard Bajrum i saradnici su pokazali da ima antitumorsko dejstvo u borbi protiv kancerogene ćelijske linije Sarcoma 180.

Hericium erinaceus, poznata još i kao lavlja griva, „Houtou“, „Shishigashira“ u Kini i „Yamabushitake“ u Japanu, obično se prepisuje kao lek u tradicionalnoj kineskoj medicini. Rasprostranjena je širom severne hemisfere, u Evropi, Aziji i Severnoj Americi. U ovom tekstu, napravićemo pregled o brojnim benefitima Hericium erinaceus za kardiovaskularni, digestivni, nervni i imuni sistem.

Hericium erinaceus

Izvor: https://thepossiblecanine.com/wp-content/uploads/2020/12/lionsmane-700x470__main.original.jpg

Učinak kod srčanih oboljenja

Kardiovaskularne bolesti su na prvom mestu uzročnika smrti u svetu i procenjeno je da uzmu oko 17,9 miliona života svake godine. 

Infarkt miokarda (srčani udar) i tromboza su veoma učestala srčana oboljenja. Ekstrakt lavlje grive sprečava oksidaciju holesterola u krvi jer oksidovan holesterol teži da se lepi za zidove arterija, čineći ih krutim i povećavajući rizik od srčanog udara. Pored sprečavanja oksidacije, β-glukan iz H. erinaceus smanjuje koncentraciju holesterola u krvi. Treći efekat koji ostvaruje ova gljiva je inhibicija agregacija krvnih pločica, koje mogu izazvati trombozu. Jedan od inhibitora je i hericenon B.

HEP-C, regulator dijabetesa

Dijabetes je bolest koja se javlja kad organizam gubi sposobnost da kontroliše nivo šećera u krvi. Kao rezultat, nivoi šećera u krvi su konstantno visoki (hiperglikemija).

U jednoj studiji, kod pacova koji boluju od dijabetesa, pokazan je hipoglikemijski efekat i moguć mehanizam delovanja polisaharida HEP-C, izolovanog iz plodonosnog tela Hericium erinaceus. Naime, ovo jedinjenje promoviše sintezu glikogena, aktiviranjem signalnog puta fosfatidilinozitol-3-kinaze/protein kinaze B. S druge strane, HEP-C blokira aktivnost enzima alfa-glukozidaze, koji razgrađuje ugljene hidrate u tankom crevu i time im pomaže da uđu u cirkulaciju.

Preparat na bazi gljive Hericium erinaceum

Izvor: https://apozona.ru/product/hericium-erinaceus-with-sea-buckthorn-oil-60/

Antikancerogena dejstva H. erinaceus

Kancer je drugi vodeći uzročnik smrti u svetu, koji broji 9,6 miliona umrlih u 2018. godini. 

Glavni antikancerogeni agensi su erinacin A i cijatini Q i R, sa sposobnošću da aktiviraju različite signalne puteve u tumorskim ćelijama, kako bi izazvali apoptozu. Eksperimenti sa zaustavljanjem ćelijskog ciklusa u S fazi (faza replikacije DNK), otkrili su da je HEFP-2b, novootkriveni polisaharid, vrlo efikasan u inhibiciji rasta tumorskih ćelija debelog creva (HCT-116) u in vitro uslovima.

Lavlja griva protiv depresije i demencije

Izvor:  https://iskra.in.rs/wp-content/uploads/2018/07/Depresija-raspad.jpg

Nova istraživanja na životinjama pokazuju da ekstrakt lavlje grive ima antiinflamatorni efekat koji može da smanji simptome anksioznosti i depresije, od kojih pati više od 264 miliona ljudi širom sveta. Trenutno je većina identifikovanih bioaktivnih jedinjenja, koja imaju efekte slične antidepresivima, uglavnom povezana sa aktivnošću faktora rasta nervnih ćelija. Biološki aktivna jedinjenja H. erinaceus koja utiču na oslobađanje ovih faktora su hericenoni i erinacini. Njihove male molekulske mase im omogućavaju lakši prolazak kroz krvno-moždanu barijeru.

Smanjen rizik od demencije konzumiranjem micelija lavlje grive bogatim erinacinom H i erinacinom A

  Izvor: https://www.istockphoto.com/vector/young-female-volunteer-is-caring-for-an-elderly-person-with-dementia-gm1173747407-326132061

Upotreba lavlje grive u lečenju Alchajmerove bolesti

Izvor: https://invictuscaregroup.com/dementiacare/

Studije su, takođe, pokazale da se rizik od pojave demencije i kognitivnih oštećenja može smanjiti u ranim fazama, konzumiranjem micelija bogatim erinacinom H. Vrlo je važan i erinacin A, koji se smatra ključnom komponentom koja je odgovorna za neuroprotektivne aktivnosti ove gljive. 

Stimulacija imunskog sistema

Istraživanja pokazuju da β-(1,3)-glukani mogu pojačati imunitet tako što poboljšavaju proliferaciju limfocita slezine, aktivnost makrofaga i urođenoubilačkih ćelija (NK ćelija). Pored toga, utvrđeno je da povećavaju i regulaciju sekrecije SigA i aktiviraju signalne  puteve MAPK i AKT u ćeliji.

Protein HEP3 je pokazao snažnu imunomodulatornu aktivnost, tako što je smanjio prekomernu proizvodnju faktora nekroze tumora TNF-⍺ i interleukina IL-1ꞵ i IL-6.

Putovanje kroz biomedicinu i carstvo gljiva

Sama činjenica da smo naveli efekte samo nekih jedinjenja izolovanih iz Hericium erinaceus i da je ovo samo jedna od 148 hiljada opisanih vrsta unutar carstva gljiva, prema podacima iz 2020. godine, ukazuje nam na to koliko je carstvo gljiva mistično i prepuno različitih biomedicinskih koristi za čoveka koji će tek biti otkriveni. Bilo je ovo, priznaćete, zanimljivo putovanje kroz različite sfere biomedicine i magičan svet gljiva!

Izvori:

• Bailly, Christian, and Jin-Ming Gao. “Erinacine A and related cyathane diterpenoids: Molecular diversity and mechanisms underlying their neuroprotection and anticancer activities.” Pharmacological Research 159 (2020): 104953. 
• Badalyan, Susanna M., Anush Barkhudaryan, and Sylvie Rapior. “The cardioprotective properties of Agaricomycetes mushrooms growing in the territory of Armenia.” International Journal of Medicinal Mushrooms 23.5 (2021).
• Cai, Wu-Dan, et al. “Hypoglycemic benefit and potential mechanism of a polysaccharide from Hericium erinaceus in streptozotoxin-induced diabetic rats.” Process Biochemistry 88 (2020): 180-188.
• Chong, Pit Shan, et al. “Therapeutic potential of Hericium erinaceus for depressive disorder.” International journal of molecular sciences 21.1 (2020): 163.
• Lucas, E. H., et al. “Tumor inhibitors in Boletus edulis and other Holobasidiomycetes.” Reprint from Antibiot. & Chemother. 7.1(1957).
• Li, I., et al. “Prevention of early Alzheimer’s disease by erinacine A-enriched Hericium erinaceus mycelia pilot double-blind placebo-controlled study.” Frontiers in Aging Neuroscience 12 (2020): 155.
• Sheng, Xiaotong, et al. “Immunomodulatory effects of Hericium erinaceus derived polysaccharides are mediated by intestinal immunology.” Food & function 8.3 (2017): 1020-1027.
• Hetland, Geir, et al. “Antitumor, anti-inflammatory and antiallergic effects of Agaricus blazei mushroom extract and the related medicinal basidiomycetes mushrooms, Hericium erinaceus and Grifola frondosa: A review of preclinical and clinical studies.” Nutrients 12.5 (2020): 1339.